Logo
  • Powiat Buski
  • Gmina Uzdrowiskowa
  • BSCK
  • ROT
  • Słoneczny Zdrój
  • Kompleks #TĘŻNIABUSKO

Willa Polonia

Informacje praktyczne

  • Informacje szczegółoweZwińRozwiń
    • Rodzaj obiektu:
      Źródła historii
    • Powiat:
      buski
    • Gmina:
      Busko-Zdrój
    • Adres:
      Busko-Zdrój , ul. Mickiewicza 7
    • Kod pocztowy:
      28-100
    • Szerokość geograficzna:
      50.4694454
    • Długość geograficzna:
      20.719761
    • Region turystyczny:
      Busko-Zdrój i okolice
    • Poniedziałek:
      nieczynne
    • Wtorek:
      11.00-15.00
    • Środa:
      nieczynne
    • Czwartek:
      11.00-15.00
    • Piątek:
      nieczynne
    • Sobota:
      nieczynne
    • Niedziela:
      nieczynne
    • Cena:
      bezpłatne
    • Telefon:
      +48 41 3787191
    • Telefon (drugi):
      +48 41 3708142
    • Noclegi w okolicyZwińRozwiń
    Pensjonat "Zamek Dersława"
    Pensjonat "Zamek Dersława"

    Pensjonat „Zamek Dersława” posiada pokoje o wysokim standardzie z pełnym węzłem sanitarnym, restaurację oferującą wspaniałą kuchnię regionalną . Tarasy słoneczne i ogródek letni.

    • Busko-Zdrój, al. Mickiewicza 18
    • +48 41 3788547
    Noclegi ul.Kwiatowa 12 "Willa pod Papugami"
    Noclegi ul.Kwiatowa 12 "Willa pod Papugami"

    Pokoje znajdują się 300 metrów od parku zdrojowego i 500 metrów od miasta. Cicha, spokojna ulica idealne miejsce do wypoczynku.

    • Busko-Zdrój, ul. Kwiatowa 12
    • +48 41 3783568

    Opis

     

    KLIKNIJ NA ZDJĘCIU ABY POWIĘKSZYĆ
    fot.Aleksandra Imosa

    Willa „Polonia” wzniesiona została w 1900 roku na posesji przy ulicy Mickiewicza pod numerem 7. Budowniczym obiektu był lekarz zdrojowy – doktor Julian Majkowski. Willa jest obecnie jedynym drewnianym budynkiem w obrębie tak zwanej „Buskiej starówki”. Jest to parterowa budowla o powierzchni zabudowy około 200 metrów kwadratowych, z użytkowym poddaszem i wysoką podmurówką wzniesioną z kamienia.
    Frontowa, zachodnia strona obiektu, przylegająca do ulicy Mickiewicza posiada ryzalitową przybudówkę. Na jej parterze znajduje się ganek wejściowy, do którego wiodą ograniczone balustradami schody a nad gankiem usytuowana jest weranda, na którą wychodzą okna i drzwi ze środkowego pokoju piętra – facjaty. Od strony południowej znajduje się drugi ganek, przeszklony z odrębnymi schodami i wejściem.
    Wschodnia strona willi przylega do niewielkiego placu, częściowo wykorzystywanego jako parking. Od strony północno- wschodniej do willi przylega parterowa drewniana oficyna, którą wzniesiono jako pomieszczenia mieszkalne dla służby, i która jest połączona z parterem willi. Od strony wschodniej znajduje się wejście do klatki schodowej wiodącej na piętro, gdzie obecnie znajdują się sale ekspozycyjne Muzeum Ziemi Buskiej.
    W 1905 roku pierwszy właściciel willi dr Julian Majkowski sprzedał nieruchomość innemu lekarzowi zdrojowemu doktorowi Antoniemu Sulimierskiemu a ten z kolei doktorowi Leopoldowi Byrkowskiemu. 

    Nagrobek L.Byfkowskiego na cmentarzu
    parafialnym fot.A.Imos
    KLIKNIJ NA ZDJĘCIU ABY POWIĘKSZYĆ

    Leopold Byrkowski na łożu śmierci” w dniu 10 czerwca 1938 roku w obecności notariusza i czterech świadków sporządził publiczny testament, w którym postanowił o przekazaniu nieruchomości jako darowizny na rzecz „Bratniej Pomocy” działającej przy Wydziale Lekarskim Uniwersytetu im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Darowizna służyć miała utworzeniu wieczystego kapitału, z którego odsetki przeznaczane miały być na wpisy dla studentów medycyny – chrześcijan. Wraz z wybuchem II wojny światowej budynek zajęły okupacyjne władze hitlerowskie. Niemcy umieścili tu posterunek policji bezpieczeństwa (Siherheitspolizei) oraz Sąd Specjalny (Sondergericht). Funkcję szefa tych instytucji pełnił Hans Peters , krwawy kat miasta i powiatu buskiego, który został zabity w wyniku zamachu, zorganizowanego przez polskich partyzantów.
    W okresie II wojny światowej w salach na piętrze budynku prowadzono przesłuchania aresztowanych, często z zastosowaniem okrutnych tortur. W piwnicach willi natomiast, urządzono areszt, gdzie osadzano zarówno aresztowanych jak i skazanych, głównie członków ugrupowań konspiracyjnych. Skazanych plutony egzekucyjne wywoziły do odległego o około 5 kilometrów od Buska Lasu Wełeckiego, gdzie dokonywano rozstrzeliwań. Ocenia się, że straciło tam życie 600 – 800 Polaków, z których większość dowieziono z aresztu w willi „Polonia”. Na przylegającym do aresztu podwórzu, hitlerowcy umieścili klatki ze specjalnie wytresowanymi psami, które rozszarpywały ciała żywych jeszcze, zmaltretowanych aresztantów.
    Po zakończeniu wojny budynek został całkowicie wyeksploatowany przez urzędy i instytucje, które w nim kolejno rezydowały. W latach 1945 – 80 miały tu swoje siedziby : komitet miejski Polskiej Partii Robotniczej, biura Zarządu Powiatowego Związku Młodzieży Polskiej, Pogotowie Ratunkowe, Izba Porodowa, dyrekcja Zakładów Przemysłu Gumowego i Biblioteka Publiczna. W 1980 roku stan techniczny obiektu kwalifikował go jedynie do rozbiórki. Zapobiegły temu działania Komitetu Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa oraz środowisko kombatantów Armii Krajowej w Busku a także specjalnie utworzona Komisja Społeczna. W latach 1980 – 89 przeprowadzony został kapitalny remont willi a władze miasta i gminy Busko Zdrój zaakceptowały projekt utworzenia tu Galerii Biura Wystaw Artystycznych o nazwie „Zielona” oraz Muzeum Ziemi Buskiej.

     

    fot.A.Imosa

     

     

    W okresie powojennym w bezpośrednim otoczeniu willi „Polonia” wzniesiono trzy pomniki i wmurowano tablicę pamiątkową. Pierwszy z pomników wzniesiono z okazji 20-lecia istnienia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Stanął od strony południowo – zachodniej budynku i jest poświęcony pamięci mieszkańców ziemi buskiej pomordowanych w czasie okupacji hitlerowskiej. Ściany byłego aresztu gestapo ozdobiła tablica upamiętniająca Polaków , którzy stracili życie w tym budynku.

     

     

    fot.A.Imosa

     

     

    KLIKNIJ NA ZDJĘCIACH ABY POWIĘKSZYĆ

    W dniu 11 listopada 1996 roku, z okazji 70-lecia odzyskania przez Busko praw miejskich, przed zachodnią ścianą willi „Polonia” odsłonięto obelisk ku czci Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego.

     


    Pomnik Pamięci Żołnierzy Batalionów Chłopskich  fot.A.Imosa
    KLIKNIJ NA ZDJĘCIU ABY POWIĘKSZYĆ
     

     

    Z kolei w dniu 12 listopada 2000 roku dokonano odsłonięcia Pomnika Pamięci Żołnierzy Batalionów Chłopskich poległych w czasie II wojny światowej. Pomnik stanął przed południową ścianą willi, od strony ulicy Stefana Batorego.

    Willa Polonia jako zabytek i miejsce kaźni patriotów polskich znalazła się pod ochroną Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.*

    źródło:praca Aleksandry Imosy pod kierunkiem dr Zbigniewa Bajki.

     W budynku mieszczą się Galeria "Zielona" oraz Muzeum Ziemi Buskiej

     

    Lokalizacja

    Hidden text line that is needed to fix map width
    • 20.719761
    • 50.4694454
    • Busko-Zdrój, ul. Mickiewicza 7
    • Willa Polonia