Logo
  • Powiat Buski
  • Gmina Uzdrowiskowa
  • BSCK
  • ROT
  • Słoneczny Zdrój
  • Kompleks #TĘŻNIABUSKO

Podróżnik i Publicysta - Wojciech Dworczyk

2015.09.29
Rozmiar tekstu:A-A+

Dworczyk Wojciech — syn Mariana Dworczyka, lekarza i Haliny z d. Hofman. Urodził się 31.01.1927 r. w Poznaniu.
Zmarł 01.03.2012 r. na raka w Szpitalu Bielańskim w Warszawie. Został pochowany 08.03.2012 r. w grobie rodzinnym na warszawskich Powązkach.

Wojciech Dworczyk.

Miał dwóch braci: starszego Mieczysława (1923-2012) i młodszego Jana (1928-2011.
Dwa razy żonaty. Pierwszy raz z Krystyną Grosman. Urodziła się córka Ewa Dworczyk (ur. 1956) . Z drugiego małżeństwa z Lidią Zalewską urodził się syn Krzysztof Dworczyk (ur. 1973).
Wczesne dzieciństwo spędził w Czerniejewie pod Gnieznem, gdzie jego ojciec prowadził praktykę lekarską. W czasie kryzysu w 1934 r. rodzina przeniosła się na Górny Śląsk do Hajduk Wielkich (Chorzów Batory). Tam ojciec pracował jako lekarz kolejowy, a także jako lekarz środowiska robotniczego (Kasa Chorych Hutników). W tym czasie Wojciech uczęszczał do prywatnej szkoły powszechnej im. św. Barbary w Chorzowie, która należała do siostry ojca, Haliny z Dworczyków Roszak.
W przeddzień agresji niemieckiej na Polskę, Wojciech nie wrócił już z wakacji na domu na Śląsku, ale pojechał do rodziny do Włoch pod Warszawę. Tam ukończył szkołę powszechną, a także I i II klasę gimnazjum handlowego.
W okresie okupacji wstąpił z młodszym bratem do tajnej organizacji harcerskiej Szare Szeregi Kręg „Victoria” we Włochach. Następnie Wojciech i jego młodszy brat Jan zostali odwiezieni do Buska Zdroju, gdzie ich ojciec Marian Dworczyk pracował jako lekarz uzdrowiskowy a także, naczelny lekarz sanatorium „Na Górce”. Zamieszkali w służbowym mieszkaniu w sanatorium na Górce. W tym czasie Wojciech został zatrudniony w sanatoryjnej administracji jako pomocnik księgowego. Naukę kontynuował w ramach tajnego gimnazjum i liceum w Busku Zdroju. Dyrektorem tej szkoły w latach 1939-44 był Józef Lisak ps. Robak, oficer Wojska Polskiego. W czasie okupacji szef referatu VI AK w obwodzie Busko.
W Izbie Pamięci Buska znajdują się zeszyty prowadzone przez Dyrektora Józefa Lisaka, w których znajdują się nazwiska uczniów uczęszczających do poszczególnych klas. W dwóch z nich widnieje nazwisko Wojciecha, jako ucznia III i IV klasy gimnazjum.

Zeszyty Tajnego nauczania

Strona zeszytu prowadzonego przez Dyrektora Józefa Lisaka w roku szkolnym 1942/43 z wpisami ocen jakie otrzymał Wojciech w klasie III– poz. 82.
Strona zeszytu prowadzonego przez Dyrektora Józefa Lisaka w roku szkolnym 1943/44 z wpisami ocen jakie otrzymał Wojciech w klasie IV– poz. 49.
Po wyzwoleniu rodzice powrócili do Włoch, gdzie Wojciech zaczął chodzić do gimnazjum, które ukończył po przeprowadzce rodziny do Chorzowa. Maturę zdał w 1947 r. w II Państwowym Gimnazjum i Liceum Męskim w Bytomiu (późniejsze IV LO im. Bolesława Chrobrego). Następnie został przyjęty na SGPiS w Warszawie (obecne SGH). W roku 1952 uzyskał tytuł magistra.
Bezpośrednio po studiach Wojciech został skierowany do pracy w Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (PKPG) przy Urzędzie Rady Ministrów. Przez pięć lat aż do 1955 r. pracował w Departamencie Inwestycji jako starszy radca.
W latach 1956–1957 Wojciech pracował w Wydziale Zagranicznym Biura Podróży „Orbis”, gdzie zajął się szkoleniem pilotów wycieczek zagranicznych
i projektowaniem tras turystycznych po tzw. Krajach Demokracji Ludowej. Prowadził grupy turystyczne po Bałkanach, Rosji, Ukrainie i Skandynawii. Zaplanował także rejs statkiem z Odessy przez Morze Czarne do uzdrowiska Batumi i stolicy Gruzji — Tbilisi. Na statku „Mazowsze” udał się z grupą turystów do Oslo i Bergen, a stamtąd na fiordy norweskie.
Pod koniec pracy w BP Orbis odbył trampowską wyprawę do krajów Bliskiego Wschodu, Egiptu i Indii. Jego książka opisująca wrażenia z tej wyprawy pt. Podróż za trzy grosze, wydana w 1959 r. stała się jego debiutem literackim.
W następnych latach odbył wiele samodzielnie zorganizowanych podróży zagranicznych. W sumie odwiedził ponad 90 krajów na pięciu kontynentach. Dotarł m.in. do podnóży Himalajów i Kordylierów, przebywał w dżunglach Nigerii, Borneo i Nowej Gwinei. Podróżował po afrykańskich i australijskich pustyniach, zwiedził wiele wysp Oceanii. Krótko mówiąc, ma na koncie najdłuższe podróże po Indiach, Stanach Zjednoczonych, Japonii, Australii, a także wokół Azji i całego globu.
Książka Ryszarda Wójcika wydana w 1974 r. przez wydawnictwo Czytelnik, Warszawa. Autor tworzy w niej portrety ludzi niezwykłych, pasjonatów, w tym i studenta geografii Wojciecha Dworczyka, który odbywa bezpieniężne podróże dookoła świata.
Nie mając własnych funduszy na realizację podróży i pisanie książek, korzystał
z gościnności środowisk polonijnych, esperanckich, misjonarskich, a nawet „penfrendów”, z którymi wcześniej korespondował. Wsparcia udzieliły mu również: Polskie Linie Oceaniczne (należał wówczas do Stowarzyszenia Marynistów Polskich), biura podróży i linie lotnicze. Oczywiście musiał niekiedy także pracować podczas swych wojaży w celu zdobycia środków na ich kontynuację.
W latach 1964–68 przekazywał studentom nabyte doświadczenia pracując na SGH (wówczas SGPiS) — w Katedrze Geografii Gospodarczej Świata.
Od 1968 roku Wojciech zajmował się już tylko podróżowaniem i popularyzacją wiedzy. W związku z tym jeździł po kraju, wygłaszając odczyty w bibliotekach publicznych, domach kultury i szkołach, wykorzystując przywiezione wyroby sztuki ludowej, okazy przyrodnicze i eksponaty etnograficzne. Były one też pokazywane w czasie wywiadów telewizyjnych. Zdjęcia z podróży zostały upowszechnione na wystawach pt. Ginący świat Pacyfiku, Z kamerą dookoła świata, Klejnoty mórz i oceanów.
Okładki 15 książek autorstwa Wojciecha Dworczyka
Należy dodać, że z inicjatywy Wojciecha i za zgodą Mazowieckiego Kuratora Oświaty utworzono w wielu warszawskich i podwarszawskich szkołach Gabinety Klejnotów Przyrody. W tym celu eksperymentalnie sprowadzono z zagranicy okazy przyrodnicze dla ponad 100 szkół podstawowych. Posłużyć one miały jako ilustracja wykładów prowadzonych w formie ćwiczeń praktycznych, do których Wojciech napisał specjalną książkę pt. Magiczny świat przyrody. Długofalowy pogram gabinetów miał na celu wyczulenie młodzieży na problematykę przyrodniczo ekologiczną.
Twórczość literacka Wojciecha obejmuje wiele artykułów dla czasopism, 16 książek reportersko–podróżniczych i popularno–naukowych. Są to m. in.: Podróż za trzy grosze, Archipelag dymiących wulkanów, Spacer wśród kwitnących wiśni, Ludzie australijskiego buszu, Dzień dobry Tahiti, Pasja włóczęgi, Obieżyświat w krainie rajskich ptaków i misjonarzy. Uważa się, że jest on jednym z niewielu pisarzy w kraju i Europie, który podróżował bez dotacji państwowych.
Wojciech był członkiem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, ZAiKS-u, Stowarzyszenia Marynistów Polskich, Światowego Związku Żołnierzy AK. Całe życie był bezpartyjny, co na pewno nie ułatwiało mu w tamtych czasach organizowania swoich podróży ani wydawania książek. W 1985 r. przyjęto go do Związku Literatów Polskich. Został odznaczony: Krzyżem Armii Krajowej, Medalem za Warszawę 1939 – 1945, Krzyżem za zasługi dla ZHP z mieczami, srebrną odznaką Zasłużony Pracownik Morza, Złotą Odznaką TWP.
Szczegółowe dane biograficzne Wojciecha można znaleźć w książkach: Odmieńcy Ryszarda Wójcika, Bywalcy Daniela Passenta, a także w słowniku biograficznym Współcześni polscy pisarze i badacze literatury opracowanym przez Instytut Badań Literatury PAN oraz w międzynarodowej publikacji International Authors and Writers Who’s Who wydanej w Cambridge w 1989 r.
Wojciech Dworczyk (po prawej) z bratem Mieczysławem podczas wystawy fotograficznej – muszle ze zbioru Wojciecha Dworczyka
Hobby Wojciecha to działalność podróżniczo-pisarska i szeroko pojęta popularyzacja wiedzy.
Wojciecha interesowało ponadto kolekcjonowanie okazów muszli z całego świata oraz eksponatów etnograficznych z Afryki, Australii i Oceanii. Najpiękniejsze okazy muszli ze swojej kolekcji Wojciech uwiecznił w wydanym albumie Najpiękniejsze muszle świata. Jest to atlas ze zbiorem opowieści
o konkretnych muszlach, bogato ilustrowany fotografiami.

Wojciech Dworczyk i Mieczysław - wystawamuszle ze
zbioru Wojciecha Dworczyka

Książka pt. Klejnoty morza. Ciekawostki o muszlach i kolekcjonerach adresowana była do hobbystów, tych, na początku ich kolekcjonerskiej drogi. Nie ograniczała się do opisu muszli poszczególnych rodzin ślimaków, małży czy głowonogów ale także, zawierała ciekawostki o muszlach i kolekcjonerach. Uświadamiała, jaką rolę mogą odgrywać muszle w ekonomii, zdobnictwie, muzyce i ogólnie pojętej kulturze oraz w religii. Już po śmierci Wojciecha, w roku 2014 r. wydana została przez wydawnictwo Werset książka autorstwa Adama Bajcara pt. Życie w kręgu wielu kultur. Wspomnienia i opinie, w której wspominam. in. ich wspólne zagraniczne wyprawy.

Osoby, które mogą przybliżyć fakty z życia rodziny Dworczyków prosimy o kontakt z córką Ewą Dworczyk tel. 608 466 344 email ewa.dworczyk@gmail.com